هورمون تیروئید در کنترل رشد و ترمیم سلولی ، تنظیم دمای بدن ، تنظیم فشار خون و عملکرد قلبی، حفظ قدرت عضلانی، سطح کلسترول خون، چرخه قاعدگی در خانم ها ، عملکرد مناسب سیستم اعصاب مرکزی و سرعت متابولیسم یا سوخت و ساز بدن نقش بسیار ویژه و پایه ای دارد.
به همین علت کمبود این هورمون ها و اختلال عملکرد غده تیروئید منجر به :
- بیماری گواتر به دلیل کمبود ید
- خستگی
- افسردگی
- افزایش وزن
- ریزش مو
- یبوست
- احساس سرما و .... میشود
1-2% مردم دنیا به کم کاری تیروئید مبتلا هستند و خانم ها ده برابر بیشتر از آقایان احتمال ابتلا دارند.
رژیم های غذایی در کنار درمان دارویی تحت نظر پزشک معالج و افزایش فعالیت بدنی به ویژه انجام ورزش های هوازی عملکرد غده تیروئید را بازیابی می کنند.
تنظیم متابولیسم پایه از مهمترین وظایف غده تیروئید است که در صورت کم کاری به احساس خستگی ، افزایش سطح کلسترول خون و سخت شدن کاهش وزن و در مواردی افزایش وزن می انجامد.
برخی ریز مغذی ها در این بیماران توصیه می شوند:
- ید
ید یک فلز ضروری است که در ساختار هورمون های تیروئید حضور دارد.کمبود ید در 1/3 جمعیت جهان دیده شده و استفاده از نمک های یددار و غذاهای دریایی هم چنین تخم مرغ و لبنیات به این افراد توصیه می شود.
باید توجه داشت مصرف بیش از حد مکمل های حاوی ید می تواند منجر به تخریب غده تیروئید شود.
- سلنیوم
در فعال سازی هورمون های تیروئید موثر است
- روی ZINK
روی هم مانند سلنیوم در تنظیم ترشح هورمون TSH که از غده هیپوفیز ترشح می شود و منجر به آزاد سازی هورمون تیروئید می گردد، نقش دارد.
صدف ،گوشت گوساله و گوشت مرغ حاوی مقادیر مناسبی از روی هستند.
- ویتامین های گروه B
اجتناب از مصرف برخی مواد غذایی به بیماران هایپوتیروئید توصیه می شود:
- گواتروژن ها
گواتروژن ها در عملکرد طبیعی غده تیروئید مداخله می کنند.
به طرز شگفت آوری این ترکیبات در بسیاری از مواد غذایی وجود دارند:
- غذاهای حاوی سویا مثل توفو و سویا
- سبزیجات مانند کلم پیچ، کلم بروکلی، گل کلم، اسفناج
- میوه ها و گیاهان نشاسته دار : سیب زمینی شیرین،هلو،توت فرنگی و گلابی
- دانه ها و آجیل ها: بادام زمینی و میوه کاج
بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید به خصوص آن ها که کمبود ید دارند بهتر است از مصرف مقادیر زیاد این مواد غذایی اجتناب کنند.
البته پختن این مواد به میزان قابل توجهی سطح گواتروژن ها را کاهش می دهد.
- توصیه به پرهیز جدی از غذاهای پروسس شده می باشد مانند: هات داگ ، فست فودها، کیک ها و شیرینی ها
- هم چنین نوشیدنی هایی مثل قهوه ،چای سبز در مقادیر زیاد و نوشیدنی های الکلی می توانند غده تیروئید را تحریک کنند.
در هایپوتیروئیدی از مواد غذایی زیر حتما استفاده کنید:
- تخم مرغ ( زرده حاوی سلنیوم و روی و سفیده حاوی پروتئین می باشد)
- غذاهای پر پروتئین : انواع گوشت قرمز و سفید
- ماهی و غذاهای دریایی
- سبزیجات
- میوه ها
- غذاهای فاقد گلوتن
- لبنیات
- آب و نوشیدنی های فاقد کافئین
غذاهای با محتوی پروتئین و سبزیجات زیاد باعث ایجاد احساس سیری و بهبود عملکرد دستگاه گوارش و کاهش وزن می شوند.
توجه داشته باشید که داروهای حاوی هورمون های تیروئید را حد اقل نیم تا یک ساعت قبل از غذا مصرف کنید خصوصا غذاهای حاوی کلسیم آهن و فیبر اثر این داروها را کاهش می دهند.
مصرف لووتیروکسین در شب باعث بی خوابی می شود. دوز لووتیروکسین به علت عوارض قلبی در سالمندان باید کمتر از جوانترها باشد.
در صورت فراموش کردن دارو می توانید روز بعد دوز دارو را دو برابر کنید.
در کم کاری تیروئید فلور میکروبی روده ها بهم می خورد لذا مصرف مکمل های پروبیوتیک در روند بهبود علائم بیماری از جمله یبوست، میل به شیرینی جات و افزایش وزن تاثیر به سزایی دارد.
دیدگاه خود را بنویسید